Η κατοχύρωση εμπορικού σήματος αποτελεί μία σχετικά γρήγορη και τυπική διαδικασία η οποία μπορεί να γίνει είτε με ηλεκτρονικό τρόπο είτε ενώπιον του αρμοδίου γραφείου με την υποβολή των σχετικών δηλώσεων και όλων των απαιτούμενων δικαιολογητικών σε έντυπη μορφή.
Με το Νόμο 4679/2020 (ΦΕΚ 71/Α/20-03-2020) για τα εμπορικά σήματα (όπως αυτός τροποποιήθηκε και ισχύει μετά το Ν. 4796/2021) έγινε ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2436 για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων και της Οδηγίας 2004/48/ΕΚ σχετικά με την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, ενώ καταργήθηκαν τα άρθρα 121 έως 182 του προϊσχύοντος Ν. 4072/2012.
Το δικαίωμα στο σήμα αποκτάται με την καταχώρισή του στο μητρώο και η κατοχύρωση αυτού διαρκεί για δέκα (10) χρόνια, ενώ μπορεί να ανανεώνεται ανά δεκαετία χωρίς άλλο χρονικό περιορισμό. Η αίτηση για την ανανέωση κατατίθεται μέσα στο τελευταίο εξάμηνο της δεκαετούς προστασίας και συνοδεύεται από την καταβολή του τέλους ανανέωσης. Σε περίπτωση μη ανανέωσης, παύει αυτοδικαίως η προστασία του σήματος.
Είδη σημάτων
Το σήμα (εθνικό, ευρωπαϊκό ή διεθνές) διακρίνει τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μιας συγκεκριμένης επιχείρησης από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μίας άλλης.
Το σήμα μπορεί να λαμβάνει τις εξής μορφές:
Λεκτικό Σήμα
Πρόκειται για σήμα το οποίο αποτελείται από λέξεις ή/και γράμματα ή/και αριθμούς ή/και άλλους κανονικούς τυπογραφικούς χαρακτήρες ή συνδυασμό των παραπάνω που μπορούν να πληκτρολογηθούν.
Απεικονιστικό Σήμα
Πρόκειται για σήμα το οποίο αποτελείται από μη τυποποιημένους χαρακτήρες, τρόπο απεικόνισης ή διάταξη ή κάποιο γραφιστικό χαρακτηριστικό ή αποκλειστικά από εικονιστικά στοιχεία, με ή χωρίς χρώμα.
Απεικονιστικό με λεκτικά στοιχεία
Το σήμα αυτής της μορφής αποτελείται από συνδυασμό τόσο λεκτικών όσο και απεικονιστικών στοιχείων.
Σήμα τρισδιάστατου σχήματος
Το σήμα αυτό απεικονίζεται ως, συνίσταται από ή εκτείνεται σε τρισδιάστατο σχήμα, περιλαμβανομένων των δοχείων και κιβωτίων, της συσκευασίας, του προϊόντος αυτού καθαυτού ή της εμφάνισης του.
Σήμα τρισδιάστατου σχήματος με λεκτικά στοιχεία
Πρόκειται για σήμα τρισδιάστατου σχήματος το οποίο περιέχει και λεκτικά στοιχεία.
Σήμα θέσης
Πρόκειται για συγκεκριμένη τοποθέτηση ή επίθεση ενός σήματος στο προϊόν.
Σήμα μοτίβου
Πρόκειται για ένα σύνολο στοιχείων τα οποία επαναλαμβάνονται με ομοιόμορφο τρόπο.
Σήμα (μεμονωμένου) χρώματος ή Σήμα (συνδυασμού) χρωμάτων
Το σήμα αυτής της μορφής αποτελείται από μία συγκεκριμένη απόχρωση χρώματος ή συνδυασμό χρωμάτων, χωρίς περίγραμμα.
Ηχητικό Σήμα
Πρόκειται για σήμα το οποίο αποτελείται αποκλειστικά από ήχο ή συνδυασμό ήχων σε ακουστική μορφή ή παρτιτούρα.
Σήμα Κίνησης
Το σήμα αυτής της μορφής αποτελείται από ή εκτείνεται σε κίνηση ή μεταβολή της θέσης των στοιχείων αυτού.
Πολυμεσικό Σήμα
Πρόκειται για σήμα το οποίο αποτελείται από συνδυασμό εικόνας και ήχου.
Ολογραφικό Σήμα
Πρόκειται για σήμα το οποίο αποτελείται από στοιχεία με ολογραφικά χαρακτηριστικά.
Σκοπιμότητα προελέγχου
Πριν από την υποβολή αίτησης για κατοχύρωση σήματος είναι σημαντικό να προηγηθεί έλεγχος τόσο του σήματος που πρόκειται να κατοχυρωθεί όσο και των απαραίτητων προϋποθέσεων και δικαιολογητικών. Σκοπός του προελέγχου είναι να μην απορριφθεί η σχετική αίτηση δεδομένου μάλιστα ότι σε περίπτωση απόρριψης τα καταβληθέντα ποσά δεν επιστρέφονται. Κάποιοι από τους βασικούς λόγους απόρριψης είναι η προγενέστερη κατάθεση αίτησης από άλλον δικαιούχο ή ακόμα και η έλλειψη διακριτικού χαρακτήρα του σήματος.
Γιατί σας συμφέρει να κατοχυρώσετε το σήμα σας
Το εμπορικό σήμα αποτελεί προϊόν πνευματικής ιδιοκτησίας και περιουσιακό στοιχείο του δικαιούχου. Αυτό συνεπάγεται ότι μπορεί να μεταβιβαστεί, εν ζωή ή αιτία θανάτου, για το σύνολο ή μέρος των προϊόντων ή υπηρεσιών για τις οποίες έχει καταχωριστεί, ανεξάρτητα από τη μεταβίβαση της επιχείρησης.
Η καταχώριση του σήματος παρέχει στον δικαιούχο αποκλειστικό δικαίωμα (ενδεικτικά) χρήσης του, το δικαίωμα να επιθέτει αυτό στα προϊόντα τα οποία προορίζεται να διακρίνει, να χαρακτηρίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες, να επιθέτει αυτό στα περικαλύμματα και τις συσκευασίες των εμπορευμάτων, στο χαρτί αλληλογραφίας, στα τιμολόγια, τους τιμοκαταλόγους, τις αγγελίες, τις κάθε είδους διαφημίσεις, καθώς και σε άλλο έντυπο υλικό, και να το χρησιμοποιεί σε ηλεκτρονικά ή οπτικοακουστικά μέσα ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Περαιτέρω, η καταχώριση του σήματος παρέχει στον δικαιούχο προστασία της αξίας της επωνυμίας του και διευκολύνει την κατοχύρωση έναντι ανταγωνιστικών σημάτων. Επίσης, δημιουργεί κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών μέσω της αναγνώρισης του σήματος και παράλληλα, βοηθάει στην πρόληψη, αλλά και την αντιμετώπιση μίας πιθανής παραποίησης, απομίμησης ή/και απάτης.
Εθνική και διεθνής κατοχύρωση
Το σήμα μπορεί να κατοχυρωθεί είτε σε εθνικό επίπεδο (προστασία εντός της ελληνικής επικράτειας) είτε σε διεθνές επίπεδο (εντός ή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Στη δεύτερη περίπτωση το σήμα προστατεύεται εντός των αντίστοιχων χωρικών ορίων για τα οποία κατοχυρώνεται.
Εάν ο ενδιαφερόμενος δραστηριοποιείται στο εξωτερικό ή κρίνει ότι θα πρέπει να προστατέψει το σήμα του και εκτός συνόρων, τότε συνιστάται να προχωρήσει σε κατοχύρωση αυτού σε ευρωπαϊκό ή/και σε διεθνές επίπεδο.
Σε εθνικό επίπεδο
Η Διεύθυνση Σημάτων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων είναι αρμόδια για την εφαρμογή του Ν. 4679/2020 για τα σήματα.
Το δικαίωμα στο εθνικό σήμα γεννάται με την καταχώριση αυτού, δηλαδή την οριστική εγγραφή της δήλωσης κατάθεσης σήματος στο Μητρώο Σημάτων μετά την εξέταση των τυπικών και ουσιαστικών προϋποθέσεων.
Το εθνικό σήμα μπορεί να αποτελείται από οποιαδήποτε σημεία, ιδίως από λέξεις, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος προσώπων, ή από σχέδια, γράμματα, αριθμούς, χρώματα, το σχήμα του προϊόντος ή τη συσκευασία του προϊόντος, ή ακόμα και από ήχους, υπό την προϋπόθεση ότι τα σημεία αυτά:
α) είναι ικανά να διακρίνουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες άλλων επιχειρήσεων και
β) μπορούν να αναπαρίστανται στο μητρώο, κατά τρόπο που επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές και στο κοινό να προσδιορίζουν με σαφήνεια και ακρίβεια το αντικείμενο της προστασίας που παρέχεται στο δικαιούχο του.
Περαιτέρω, για την καταχώριση του σήματος απαιτείται ταξινόμηση των προϊόντων ή/και των υπηρεσιών σε συγκεκριμένες κλάσεις, σύμφωνα με το σύστημα ταξινόμησης το οποίο καθιερώθηκε με τη διεθνή συμφωνία της Νίκαιας που αφορά τη διεθνή ταξινόμηση προϊόντων και υπηρεσιών με σκοπό την καταχώριση σημάτων («ταξινόμηση της Νίκαιας»). Η ταξινόμηση αυτή διαφοροποιεί και το κόστος καταχώρισης, καθώς μεταβάλλεται η έκταση της επιδιωκόμενης προστασίας. Η εκάστοτε ισχύουσα διεθνής ταξινόμηση προϊόντων και υπηρεσιών αναρτάται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Ως σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορίζεται το δικαίωμα που απονέμεται από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) σύμφωνα με τον Κανονισμό 2017/1001/ΕΕ και παράγει αποτελέσματα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας ενιαίο χαρακτήρα σε όλα τα κράτη μέλη (υφιστάμενα και μελλοντικά), με σχετικά χαμηλό κόστος αν αναλογιστεί κανείς το εύρος της καταναλωτικής αγοράς.
Σε διεθνές επίπεδο
Ως διεθνές σήμα ορίζεται το δικαίωμα που στηρίζεται σε Διεθνή Καταχώριση στο διεθνές μητρώο σημάτων που τηρεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας (WIPO) σύμφωνα με το Διεθνές Πρωτόκολλο της Μαδρίτης (1989), το οποίο απονέμεται από τη Διεύθυνση Σημάτων ή τα Διοικητικά Δικαστήρια σύμφωνα με το πιο πάνω Πρωτόκολλο.
Η επέκταση προστασίας του σήματος σε διεθνές επίπεδο γίνεται μέσω της εθνικής ή κοινοτικής αίτησης κατοχύρωσης η οποία θα πρέπει να συνυπάρχει ή να προϋπάρχει.
Με την επέκταση αυτή επέρχεται προστασία του σήματος σε όσες χώρες επιθυμεί ο δικαιούχος, ενώ το κόστος υπολογίζεται κάθε φορά ανάλογα με το εύρος προστασίας το οποίο ζητείται.
Παραδοχή ή απόρριψη της δήλωσης κατάθεσης σήματος
Σε εθνικό επίπεδο, η δήλωση κατάθεσης σήματος ελέγχεται ως προς την πληρότητα του περιεχομένου της, την αναπαράσταση του σήματος, την περιγραφή των προϊόντων και των υπηρεσιών, τα τέλη και τα τυχόν άλλα στοιχεία ή έγγραφα που τη συνοδεύουν. Στη συνέχεια, γίνεται έρευνα για προγενέστερα σήματα και εξετάζεται η συνδρομή απόλυτων λόγων απαραδέκτου.
Αν δεν συντρέχουν τέτοιοι λόγοι, ο εξεταστής είναι αρμόδιος να κάνει δεκτή τη δήλωση κατάθεσης σήματος. Στην περίπτωση αυτή, ο εξεταστής δίνει εντολή για τη δημοσίευση της απόφασής του που κάνει δεκτή τη δήλωση κατάθεσης σήματος με την ανάρτησή της στο διαδίκτυο, προκειμένου να ενημερωθούν οι τυχόν τρίτοι που θα ήθελαν να ασκήσουν ανακοπές. Κατά της απόφασης του εξεταστή της Διεύθυνσης Σημάτων ή της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων ή της τελεσίδικης απόφασης των διοικητικών δικαστηρίων που έκαναν κατά περίπτωση δεκτή τη δήλωση κατάθεσης σήματος μπορεί να ασκηθεί ανακοπή μέσα σε προθεσμία τριών (3) μηνών που αρχίζει από την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στον διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Περαιτέρω, οι αποφάσεις των εξεταστών της Διεύθυνσης Σημάτων που απορρίπτουν εν όλω ή εν μέρει τη δήλωση κατάθεσης σήματος υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων μέσα σε προθεσμία εξήντα (60) πλήρων ημερών που αρχίζει από την επομένη της κοινοποίησης της προσβαλλόμενης απόφασης, ενώ οι αποφάσεις της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων που κρίνουν επί αποφάσεων των Εξεταστών της Διεύθυνσης Σημάτων, επί ανακοπών, ή επί αιτήσεων επίλυσης διαφοράς υπόκεινται σε προσφυγή ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων μέσα σε προθεσμία εξήντα (60) ημερών που αρχίζει από την επομένη της κοινοποίησης των εν λόγω αποφάσεων.
Συνοπτικά, η δήλωση κατάθεσης σήματος καταχωρίζεται στο μητρώο όταν συντρέξουν οι εξής προϋποθέσεις:
α) όταν η δήλωση δημοσιευτεί με ανάρτηση στον διαδικτυακό ιστότοπο του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και παρέλθει άπρακτη η προθεσμία άσκησης ανακοπής, ή
β) όταν, μετά από άσκηση ανακοπής, η δήλωση γίνει δεκτή με απόφαση της Διοικητικής Επιτροπής Σημάτων και παρέλθει άπρακτη η προθεσμία προσφυγής κατά της απόφασης αυτής στα διοικητικά δικαστήρια, ή
γ) όταν, μετά από άσκηση προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια, η δήλωση γίνει δεκτή με απόφασή τους που έχει καταστεί τελεσίδικη.
_________________
Στην εταιρεία μας, έμπειροι δικηγόροι μπορούν να σας καθοδηγήσουν σε όλα τα στάδια της διαδικασίας με εξειδικευμένες συμβουλές προσαρμοσμένες στις δικές σας ανάγκες ή τις ανάγκες της επιχείρησής σας.