Αντώνης Παπαδημητρόπουλος: «Ο ενδοτικός χαρακτήρας της αναγγελίας ως προϋπόθεσης για την εκχώρηση απαιτήσεων (άρθρο 460 ΑΚ)», ΕφΑΔ 2010, 768 επ.
Σύμφωνα με την ΑΚ 460, η εκχώρηση αναπτύσσει τα αποτελέσματά της έναντι του οφειλέτη και τρίτων μόνο μετά την αναγγελία. Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται το ερώτημα αν ο κανόνας αυτός είναι αναγκαστικής ή ενδοτικής φύσης, αν δηλαδή μπορεί να τροποποιηθεί με συμφωνία του δανειστή και του οφειλέτη της εκχωρούμενης απαίτησης.
Εφόσον προκριθεί η καταφατική απάντηση, τα μέρη της ενοχής θα μπορούν να συμφωνούν είτε ότι δεν θα αρκεί είτε ότι δεν θα απαιτείται αναγγελία για την επέλευση των αποτελεσμάτων της εκχώρησης, και μάλιστα όχι μόνο έναντι των άμεσα εμπλεκομένων, του εκχωρητή, του εκδοχέα και του οφειλέτη, αλλά και έναντι όλων των τρίτων, όπως ιδίως των δανειστών του εκχωρητή και του εκδοχέα.
Από την τελεολογική προσέγγιση της ΑΚ 460 προκύπτει ότι η επιδιωκόμενη με την αναγγελία ασφάλεια δικαίου όσον αφορά το πρόσωπο του δανειστή δεν πραγματώνεται στον ίδιο βαθμό αναφορικά με τον οφειλέτη και αναφορικά με τρίτα πρόσωπα· τα τελευταία έχουν σαφώς μειωμένες δυνατότητες διακρίβωσης αν και πότε συντελέστηκε κάποια εκχώρηση, δεδομένου ότι η αναγγελία που ολοκληρώνει την εκχώρηση δεν συνιστά ένα δημόσια προσιτό γεγονός. Συνεπώς, η προστασία που παρέχει η πρόβλεψη της ΑΚ 460 για αναγγελία ως προϋπόθεση της εκχώρησης είναι, όσον αφορά τρίτα πρόσωπα, έμμεση, με την έννοια ότι εξαρτάται από την προστασία του οφειλέτη: Ο σκοπός της ΑΚ 460 έγκειται στο να πληροφορείται ο οφειλέτης με ένα κατά το δυνατόν ασφαλές μέσο κάθε μεταβολή του δανειστή της απαίτησης και όχι στο να παράσχει σε τρίτους βεβαιότητα γνώση όσον αφορά το πρόσωπο του πραγματικού σε κάποια δεδομένη στιγμή δανειστή. Αφού λοιπόν η ΑΚ 460 δεν αποσκοπεί στην προστασία των τρίτων, αλλά μόνο του οφειλέτη, κάθε τροποποίηση των προϋποθέσεων για την εκχώρηση της απαίτησης, η οποία δεν βλάπτει τα συμφέροντα του τελευταίου αφού συνομολογήθηκε από αυτόν, ισχύει καταρχήν έναντι όλων, ακόμη κι αν πρακτικά η τροποποίηση αυτή επιδρά αρνητικά στα συμφέροντα των τρίτων. Η θέση αυτή ισχύει εξίσου τόσο για την επίταση όσο και για την τροποποίηση των όρων που θέτει η ΑΚ 460, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους κατάργησης της αναγγελίας ως όρου για τη συντέλεση της εκχώρησης.
Για να λάβετε το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στο νομικό περιοδικό Εφαρμογές Αστικού Δικαίου (ΕφΑΔ) πατήστε εδώ.